VHO- Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá có hiệu lực từ tháng 5.2013, nhưng đến nay Việt Nam vẫn nằm trong số 15 nước sử dụng thuốc lá cao nhất thế giới. Trong đó, tỉ lệ thanh, thiếu niên tiếp cận và sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh, sinh viên, nhất là tại các thành phố lớn đặc biệt cao.

Đây là thông tin được đưa ra tại Hội thảo cung cấp thông tin về phòng phòng chống tác hại của thuốc lá do Bộ TT&TT, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) và tổ chức HealthBridge Canada  vừa tổ chức tại Hà Nội.

Ông Lương Ngọc Khuê, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá phát biểu tại hội thảo

Theo số liệu điều tra, thống kê của Bộ Y tế, hiện nay Việt Nam vẫn nằm trong số 15 quốc gia sử dụng thuốc lá cao nhất thế giới, tỉ lệ sử dụng thuốc lá ở Việt Nam giảm chậm và còn cao. Tỉ lệ thanh, thiếu niên tiếp cận và sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh, sinh viên, nhất là tại các thành phố lớn đặc biệt cao. Theo thống kê chúng ta biết tỉ lệ học sinh từ 15-17 tuổi năm 2019 là 2,6% đên 2022 độ tuổi giảm đi 13-15 tuổi nhưng tỉ lệ lại tăng cáo 3,5%, con số này hết sức báo động trong công tác phòng chống tác hại thuốc lá. Việc sử dụng thuốc lá đang gây ra những hậu quả nặng nề về sức khỏe, là nguyên nhân dẫn đến các bệnh mãn tính điều trị tốn kém và tử vong sớm; gây gánh nặng tài chính cho các hộ gia đình và cho toàn xã hội.

Phát biểu tại hội thảo, ông Hồ Hồng Hải, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ TT&TT cho biết, năm nay Bộ Y tế đưa ra chủ đề “Tuần lễ quốc gia không thuốc lá 25-31.5.2023 và tăng cường thực thi Luật Phòng  chống tác hại thuốc lá”. Mục tiêu của tuần lễ là đẩy mạnh truyền thông giáo dục về phòng, chống tác hại của thuốc lá góp phần thay đổi nhận thức và hành vi của toàn xã hội đối với những tổn thất về sức khỏe và kinh tế do thuốc lá gây ra. Đồng thời, tăng cường thực thi các quy định của Luật và xử lý những vi phạm. Đứng trước thực trạng và nguy cơ về các tác hại đến sức khỏe con người và các hệ lụy xã hội do sử dụng các loại thuốc lá (gồm thuốc lá điếu và thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng)  gây ra, các cơ quan báo chí cần đăng tải nhiều tác phẩm báo chí có chất lượng liên quan đến công tác phòng, chống tác hại của thuốc lá; đặc biệt nhấn mạnh đến vấn đề tác hại của thuốc lá, tình hình sử dụng, mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá và và các chính sách ưu tiên trong hoạt động phòng, chống tác hại của thuốc lá tại Việt Nam giai đoạn 2023-2024; Phòng  chống tác hại của các sản phẩm thuốc lá mới; lợi ích của của chính sách thuế đối với thuốc lá…

Thực tế cho thấy, trong thời gian qua, Việt Nam đã có nhiều bước tiến và nỗ lực trong 10 năm thực hiện Luật Phòng chống tác hại của thuốc lá. Tuy nhiên, tỷ lệ hút thuốc lá nói chung ở người trưởng thành mới giảm được 2,1%. Trong khi đó, tỷ lệ thanh, thiếu niên tiếp cận và sử dụng thuốc lá điện tử ở học sinh, sinh viên, nhất là tại các thành phố lớn đặc biệt cao. Đáng nói là, 3 năm trở lại đây, số người sử dụng thuốc lá điện tử ở Việt Nam lại đang gia tăng, nhất là ở nhóm thanh thiếu niên và phụ nữ.

Theo bà Nguyễn Thị Thu Hương, chuyên gia Quỹ Phòng chống tác hại của thuốc lá, một trong những nguyên nhân chủ yếu của việc tỉ lệ hút thuốc lá còn cao và giảm chậm là do thuế thuốc lá của Việt Nam còn rất thấp. Giá thuốc lá rẻ làm tăng khả năng tiếp cận và mua thuốc lá của thanh thiếu niên và người nghèo. Bên cạnh đó, trên thị trường xuất hiện các sản phẩm mới: thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng… thu hút thanh thiếu niên.

“Các sản phẩm thuốc lá mới hiện chưa được quy định cụ thể, rõ ràng trong luật chuyên ngành. Theo kinh nghiệm phòng, chống tác hại của thuốc lá trên thế giới, với sản phẩm nguy hại chưa trở nên phổ biến cần phải ngăn chặn ngay từ đầu. Kinh nghiệm từ các nước cho thấy cấm càng sớm, càng triệt để thì càng tốt…”, bà Hương nhấn mạnh.

Q.HOA