Công trình Nhà trưng bày Hoàng Sa được phê duyệt dự án tại Quyết định số 2907/QĐ-UBND ngày 20.5.2015, khởi công vào ngày 7.12.2015 với tổng mức đầu tư 43,3 tỉ đồng. Đến nay công trình đã chính thức hoàn thành, được nghiệm thu và bàn giao cho UBND huyện Hoàng Sa đưa vào sử dụng. Trước đó, Ủy ban nhân dân huyện Hoàng Sa đã ban hành Quyết định số 08/QĐ-UBND ngày 8.8.2017 để hình thành bộ máy quản lý, vận hành Nhà trưng bày Hoàng Sa.
Với ý nghĩa là một thiết chế văn hóa, lịch sử mang ý nghĩa chính trị đặc biệt, Nhà trưng bày Hoàng Sa chứa đựng những minh chứng lịch sử về quá trình khai phá, với 5 chủ đề được giới thiệu: Vị trí địa lý và điều kiện tự nhiên của quần đảo Hoàng Sa; Hoàng Sa trong thư tịch cổ của Việt Nam trước thời nhà Nguyễn; Hoàng Sa trong thư tịch cổ ở thời nhà Nguyễn (1802 – 1945); Bằng chứng chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa từ năm 1945 – 1974; Bằng chứng chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa từ năm 1974 đến nay.
Thiết kế của nhóm tác giả Fuminori Minakami, Trần Quốc Thành và Nguyễn Huy Quang có hình “Con dấu chủ quyền của đất nước Việt Nam” hết sức ấn tượng. Ý tưởng thiết kế độc đáo này đã thể hiện sinh động một sự kết nối giữa quá khứ và hiện tại, đồng thời chứng tỏ Việt Nam đã có một quá trình xác lập và thực thi chủ quyền rất sớm đối với quần đảo Hoàng Sa, ít nhất là từ thời các chúa Nguyễn, mà việc vua Minh Mạng đóng dấu trong văn bản thành lập Hải đội Hoàng Sa là một trong những dấu mốc quan trọng của quá trình xác lập và thực thi chủ quyền không thể tranh cãi này.
Ngay trong buổi sáng, sau lễ khánh thành Nhà trưng bày Hoàng Sa, người dân Đà Nẵng cùng rất nhiều du khách thập phương đã bắt đầu đến đây để tận mắt chứng kiến những bằng chứng lịch sử. Cụ Trương Văn Quảng là cựu binh đã từng 10 lần đến Hoàng Sa thực thi các nhiệm vụ theo từng giai đoạn, nhiều người bạn của ông cũng đã hy sinh khi làm nhiệm vụ tại Hoàng Sa. Ông bày tỏ sự vui mừng và niềm xúc động không che giấu: Người Việt Nam, đặc biệt là thế hệ thanh niên, cần đến Nhà trưng bày Hoàng Sa để hiểu thêm về lịch sử giữ nước, biết thêm về nhiều minh chứng lịch sử mà sách vở không thể nói rõ ràng.
Anh Trương Văn Dũng, người dân TP Đà Nẵng cho rằng: Nhà trưng bày Hoàng Sa sẽ làm cho ý thức chủ quyền của người dân Việt Nam sâu sắc hơn, vì đâu đó ở ngoài biển xa kia, chúng ta vẫn bị lăm le chiếm đóng trái phép. Nhà trưng bày và những hình ảnh ở đây sẽ khiến người xem luôn đau đáu rằng, đất nước mình vẫn chưa thực sự yên bình, còn phải cố gắng rất nhiều bằng cả tài năng và trí tuệ, lòng yêu nước, để giữ gìn quê hương.
“Khánh thành Nhà trưng bày Hoàng Sa, thực ra chúng ta cũng chỉ mới đi một nửa đoạn đường. Nửa đoạn đường còn lại là làm sao để Nhà trưng bày này hoạt động với hiệu quả cao nhất, phát huy tối đa công suất phục vụ, xem đây là một khâu quan trọng trong toàn bộ cuộc đấu tranh ngoại giao học thuật để đòi lại Hoàng Sa”. Lãnh đạo TP Đà Nẵng cho biết, thành phố cũng sẵn sàng tạo mọi điều kiện thuận lợi để các Sở, ban, ngành cũng Nhà trưng bày Hoàng Sa thực hiện nhiệm vụ chính trị cao quý này. Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng đề nghị Ủy ban nhân dân huyện đảo Hoàng Sa, trong đó trực tiếp là đội ngũ cán bộ viên chức công tác tại Nhà trưng bày phải hết sức năng động, không ngừng đổi mới hình thức hoạt động theo hướng một bảo tàng hiện đại, từ việc tiếp tục tìm kiếm tư liệu hiện vật để làm phong phú đa dạng nội dung trưng bày, nâng cao năng lực bảo quản tư liệu hiện vật, cho đến nghệ thuật thuyết minh hướng dẫn sao cho chạm tới trái tim người xem.
Hoàng Sa là một phần máu thịt thiêng liêng của Tổ quốc, nên Nhà trưng bày Hoàng Sa - một bảo tàng chuyên đề, có thể được xây dựng ở bất kỳ địa phương nào trong cả nước. Nhưng có thể nói rằng không có nơi nào trên đất nước này phù hợp hơn thành phố Đà Nẵng trong việc xây dựng Nhà trưng bày Hoàng Sa, bởi khi lịch sử đã giao cho Đà Nẵng thay mặt cả nước liên tục quản lý toàn bộ quần đảo Hoàng Sa gần sáu chục năm qua, thì xây dựng Nhà trưng bày Hoàng Sa ngay trên đường Hoàng Sa bên bờ biển Đông của Đà Nẵng là hợp tình hợp lý.
(Ông Huỳnh Đức Thơ, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng)
|
Ngọc Hà