Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

Văn hóa

19 Tháng Ba 2024

Có gì “Đằng sau mặt báo”?

Thứ Ba 21/06/2022 | 22:12 GMT+7

VHO - NXB Tổng hợp TP.HCM giới thiệu ấn phẩm Đằng sau mặt báo - Hồi ký chân dung báo chí Việt buổi ban đầu đến năm 1945 của tác giả Trần Đình Ba nhân dịp kỷ niệm ngày Báo chí Cách mạng Việt Nam (21.6,1925-21.6.2022).

Đằng sau mặt báo tái hiện đời sống báo chí thuở ban đầu đến 1945. Có thể hình dung, báo chí Việt Nam từ thuở ban đầu đến 1945 là một bức tranh rộng về không gian và dài về thời gian. Nhiều tờ báo được tái hiện chân dung đã từng xuất hiện trong lịch sử: Gia Định báo, Thông loại khóa trình, Đông Dương tạp chí, Nam Phong tạp chí, Tiếng dân, An Nam tạp chí, Hà thành ngọ báo… với sự phân chia lần lượt theo tiến trình thời gian từ nửa sau thế kỷ XIX đến 1945. Báo chí được phân theo khu vực Bắc Kỳ, Trung Kỳ, Nam Kỳ. Nhiều tờ báo ở hải ngoại được đề cập: Cao Miên hướng truyền, Công binh tạp chí. Mỗi tờ báo được tái hiện chân dung trên cơ sở hồi ký, ghi chép của người làm báo 1945 trở về trước; qua thực tế nội dung từ chính các tờ báo, tạp chí… 

Sách thông tin cơ bản tiến trình phát triển báo chí với sự ra đời của những tờ báo chữ Pháp, chữ Hán. Tiếp theo là sự xuất hiện của tờ Gia Định báo năm 1865, đánh dấu sự ra đời của báo chí tiếng Việt. Ban đầu chủ yếu là báo chí của chính quyền, phục vụ nhu cầu thông tin tin tức tới các địa phương, đăng các thông tư, nghị định, tin thời sự liên quan đến giá cả, mùa màng, chống phản loạn. Về sau báo chí tư nhân ra đời và có vị trí quan trọng trong làng báo với nhiều tờ báo chất lượng: Ngọ báo, Sài thành nhật báo, Trung lập, Đông Pháp thời báo… Sách cũng dành một phần nội dung viết về những tờ báo ít thông tin, chỉ gặp trong ghi chép của người làm báo, hoặc qua mẩu tin giới thiệu trên báo đồng nghiệp. Một số tờ báo thuộc dạng này: Bulletin des Communes, Nam Kỳ Hoa kiều nhật báo, Công hội đỏ, Chớp bóng…

Sách đề cập tới cơ cấu, tổ chức bộ máy của một tờ báo với những chức danh cơ bản: Chủ nhiệm, Chủ bút, Quản lý, biên tập viên… Dẫn chứng nhiều ví dụ về kinh phí xuất bản báo, cách phát hành báo thông qua hệ thống đại lý khắp nước, thậm chí cả Đông Dương, đội ngũ người bán báo dạo ăn chiết khấu.  

Trong hoạt động báo chí, nhiều gương mặt ký giả có dấu ấn to lớn tới sự hình thành, phát triển báo chí Việt Nam được đề cập: Trương Vĩnh Ký, Hồ Văn Trung, Hoàng Tích Chu, Phan Khôi, Tản Đà, Nguyễn Văn Vĩnh, Đào Trinh Nhất, Nguyễn Ái Quốc... Phạm Quỳnh gắn tên tuổi với Nam Phong, Nguyễn Văn Vĩnh thì Đông Dương tạp chí, Trung Bắc Tân văn… Thậm chí là cả những nhà làm báo là người Pháp: F.H. Schneider, chủ nhà in, chủ của những tờ báo Đại Nam đồng văn nhật báo, Đông Dương tạp chí; DeJean de la Bâtie, Quản lý báo La Cloche Fêlée; Ganosky, chủ báo La Voix libre…

Nhiều câu chuyện về hậu trường nghề báo được đề cập trong Phần II “Chuyện sau mặt báo qua ký ức người đương thời”, tạo sự hấp dẫn, chân thực về nghề báo với kỹ thuật lấy tin, bài; nhuận bút viết báo; giá bán báo; cách thức cộng tác báo. Những câu chuyện về khó khăn của nghề báo cũng được đề cập, thể hiện ở chế độ kiểm duyệt báo chí; kinh phí xuất bản báo, số lượng bản in, sự tồn tại ngắn ngủi của một số tờ báo vì bị chính quyền thực dân cấm, đình bản, hoặc vì thiếu vốn: Tiếng vang làng báo, Đời mới… 

Tác phẩm có những đóng góp về mặt nội dung, thể hiện ở việc xác định lại thời điểm ra đời, kết thúc của một số tờ báo mà những thông tin trong từ điển, thư tịch báo chí, hoặc sách báo chí trước đó bị sai lệch hoặc thiếu. Ví dụ Thanh Nghệ Tịnh Tân văn được thông tin kỹ thời gian hiện diện trong lịch sử báo chí Việt Nam; báo Cậu ấm kết thúc ở số 129 chứ không phải số 429… Bổ sung một số tờ báo trong sách nghiên cứu báo chí còn thiếu. Ví dụ như tờ Đông Tây tuần báo do Quỳnh Dao làm Chủ bút, tờ Học sinh, Phật hóa tân thanh niên, Sống…

TÙNG THƯ

Print

Danh mục theo ngày

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
192021222324
25262728293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liên hệ quảng cáo: 024.8220036

Tổng Biên tập: NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Số 33 ngõ 294/2 Kim Mã, phường Kim Mã, quận Ba Đình, TP Hà Nội
Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302
Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top