VHO- Lễ hội đền Đuổm huyện Phú Lương diễn ra vào ngày 26- 27.1 (tức ngày mùng 5, mùng 6 tháng Giêng âm lịch) với nhiều hoạt động phong phú mang đậm bản sắc văn hóa truyền thống đặc sắc, là điểm nhấn mùa lễ hội đầu Xuân Quý Mão 2023 khai mở nhịp sống náo nức, diệu kì mừng mùa Xuân mới bình yên, no ấm.

Năm 2017, Lễ hội đền Đuổm được Bộ VHTTDL công nhận là Di sản văn hoá phi vật thể cấp quốc gia

Lễ hội suy tôn thánh Đuổm Dương Tự Minh, vị tướng có cống hiến xuất sắc trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ vững chắc vùng biên cương phía Bắc Đại Việt. Với những giá trị tiêu biểu, sâu sắc mang nét đẹp văn hóa tinh hoa trong lao động sản xuất và tinh thần đại đoàn kết bảo vệ bờ cõi đất nước, ngày 23.1.2017, Lễ hội đền Đuổm được Bộ VHTTDL đưa vào danh mục Di sản văn hóa phi vật thể Quốc gia. Lễ hội được ví như một trong những điểm nhấn mùa lễ hội đầu Xuân Quý Mão 2023 với nét văn hóa đặc sắc, khai mở nhịp sống náo nức, diệu kì mừng Xuân mới, cầu bình yên ấm no hạnh phúc đến mọi nhà.

Đền Đuổm thuộc xã Động Đạt, huyện Phú Lương được xây dựng vào khoảng thế kỷ thứ 12 dưới triều Lý. Đây là cụm công trình kiến trúc, tín ngưỡng, văn hoá tâm linh, danh lam thắng cảnh tiêu biểu của tỉnh Thái Nguyên. Trong tâm thức dân gian mảnh đất này là nơi khí thiêng đất trời hội tụ, là cội nguồn của đồng bào dân tộc Tày và các dân tộc trong huyện Phú Lương. Kiến trúc đền Đuổm là kiến trúc cổ theo kiểu tam cấp gồm đền Thượng, đền Trung và đền Hạ. Trải qua bao biến động thăng trầm của thời gian nhưng đền Đuổm vẫn giữ được nét cổ kính, uy nghiêm và nguyên vẹn kiến trúc gốc.

Theo truyền thống, Lễ hội đền Đuổm được tổ chức vào ngày mùng 6 tháng Giêng hàng năm, gồm 2 phần Lễ và phần Hội. Phần lễ gồm rước nước rước đất, dựng cây nêu, mộc rục, gia quan, rước lễ vật vào đền, đại tế, khai mạc và lễ tạ. Ở phần Hội gồm thi trưng bày mâm lễ cúng tiến Đức Thánh Đuổm, thi giã bánh dày, thi gói bánh chưng, thi chế biến các loại bánh dân tộc, thi trình diễn trang phục dân tộc, thi văn nghệ và các trò chơi dân gian truyền thống như kéo co, đẩy gậy, tung còn, bịt mắt đập niêu, đi cầu thăng bằng, đu tiên…Bên cạnh đó là hoạt động văn hoá quảng bá về đất và người Phú Lương như giới thiệu các sản phẩm tiêu biểu, góc chào xuân, không gian ông đồ tặng chữ, con đường hoa mai, hoa đào…

Để công tác chuẩn bị Lễ hội đền Đuổm năm 2023 diễn ra tiết kiệm, đúng mục đích, an toàn và mời gọi được đông đảo du khách đến với Phú Lương, UBND huyện Phú Lương đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn và đơn vị liên quan tham mưu xây dựng kế hoạch tổ chức và bắt tay vào công tác chuẩn bị. Điểm mới trong công tác tổ chức Lễ hội đền Đuổm năm nay là việc thực hành các nghi lễ truyền thống sẽ được trao truyền, thực hiện toàn bộ bởi Ban Quản lý di tích và cộng đồng nhân dân địa phương, góp phần nâng cao nhận thức, trách nhiệm của nhân dân trong công tác bảo vệ di tích, bảo vệ di sản và bồi đắp lòng tự hào về truyền thống quý báu của dân tộc.

Bên cạnh đó, lễ khai mạc sẽ được điều chỉnh đảm bảo đúng các quy định về kịch bản đã được phê duyệt song sẽ phù hợp với các yêu cầu thực tiễn. Khác với mọi năm, năm nay sau phần Đại Tế Lễ vào sáng mùng 6 tháng Giêng, phần khai mạc lễ hội sẽ được tổ chức tại sân khấu lễ hội (hàng năm tổ chức tại sân Rồng) với không gian rộng hơn, đáp ứng nhu cầu của nhân dân và du khách tham gia lễ hội. Đến với lễ hội, du khách thập phương sẽ được đón xem các tiết mục văn nghệ độc đáo, đặc sắc mang những nét văn hóa riêng biệt của đồng bào các dân tộc huyện Phú Lương như múa Tắc xình, hát Then, múa Khèn Mông…Cùng trải nghiệm các hoạt động hấp dẫn như thi giã bánh dày, gói bánh chưng, trưng bày mâm lễ cúng tiến Đức Thánh Đuổm, thi làm các món ăn có nguyên liệu từ trà xanh, trình diễn trang phục các dân tộc với chủ đề “Hương sắc Núi Đuổm”.

Ban Tổ chức Lễ hội đền Đuổm đang hoàn thành số hóa di tích đền Đuổm vào đúng dịp Lễ hội đền Đuổm Xuân Quý Mão 2023, đây là hình thức trải nghiệm di tích trên không gian mạng, điều này sẽ góp phần quảng bá, tuyên truyền về di tích, giới thiệu về di tích đến với du khách trong và ngoài nước.

Với sự chung tay vào cuộc của các cấp, các ngành và nhân dân trên địa bàn huyện Phú Lương, Lễ hội đền Đuổm Xuân Quý Mão 2023 sẽ mang lại sự khởi đầu của một năm mới nhiều may mắn, tốt lành, cùng với sự nồng hậu, mến khách với hình ảnh của một Phú Lương đang căng tràn sức sống, phát triển tiếp tục được lan tỏa, bay xa, là điểm đến du lịch tâm linh lý tưởng của du khách thập phương vào dịp đầu Xuân Quý Mão 2023.

QUỲNH VY