Menu
  1. Chính trị
  2. Văn hóa
  3. Nghệ thuật
  4. Giải trí
  5. Du lịch
  6. Thể thao
  7. Gia đình
  8. Kinh tế
  9. Ẩm thực
  10. Đời sống
  11. Nhịp sống số
  12. Pháp luật
  13. Thế giới

19 Tháng Ba 2024

Phát hiện Linga-Yoni liền khối lớn nhất Việt Nam tại Khu đền tháp Mỹ Sơn

Thứ Sáu 29/05/2020 | 11:35 GMT+7

VHO-  Một đài thờ sa thạch với Linga-Yoni liền khối, có kích thước lớn nhất trong điêu khắc Chăm Pa tính đến thời điểm này, vừa được các chuyên gia Ấn Độ và Việt Nam phát hiện tại đền A10, Khu đền tháp Mỹ Sơn (Quảng Nam).

 Trang trí chân đài thờ A10

Ông Phan Hộ, Giám đốc Ban quản lý Di sản văn hóa Mỹ Sơn (BQL DSVH Mỹ Sơn) cho biết, trong quá trình khai quật và phát lộ đền A10 để phục vụ cho công tác trùng tu nhóm tháp A thuộc Khu đền tháp Mỹ Sơn, các chuyên gia đã phát hiện rất nhiều hiện vật, nổi bật nhất là đài thờ và 4 trụ đá. Đặc biệt, đài thờ A10 đã được các chuyên gia nghiên cứu sắp xếp từ hơn 20 mảnh vỡ để trở thành một đài thờ hoàn chỉnh nhất tại Di tích Mỹ Sơn. Với Linga-Yoni to lớn, liền khối vừa phát lộ và chân đài thờ được trang trí hoa văn, vòm cửa, các đạo sư thuộc phong cách Đồng Dương thế kỷ thứ IX, đài thờ này mang giá trị rất cao về văn hóa và điêu khắc nghệ thuật.

Theo đánh giá của ông Jalihal Ranganath, Trưởng nhóm công tác bảo tồn Dự án trùng tu tháp A tại DSVHTG Mỹ Sơn thì đây là bộ Linga- Yoni liền khối lớn nhất được phát hiện cho đến thời điểm này tại khu đền tháp Mỹ Sơn cũng như trong điêu khắc Chăm Pa. “Với việc phát hiện này, chúng ta đã có một đài thờ hoàn chỉnh thuộc đền A10. Việc phát hiện và phục hồi lại vị trí nguyên gốc cho đài thờ và 4 trụ đá thuộc ngôi đền này đã làm rõ chức năng của ngôi đền là nơi thờ thần Shiva qua biểu tượng Linga-Yoni và đã trả lại không gian thờ tự như xưa”, ông Jalihal Ranganath nhấn mạnh.

Ngôi đền A10 được xây dựng vào thế kỷ thứ IX dưới triều vua Indravarman II - vị vua đã xây dựng Phật viện Đồng Dương nổi tiếng năm 875. Cùng với đền B4, đền A10 là một trong hai ngôi đền tiêu biểu mang phong cách Đồng Dương tại thung lũng Mỹ Sơn. Theo nhà nghiên cứu Trần Kỳ Phương, đài thờ đền A10 và A1 ảnh hưởng từ đài thờ Mỹ Sơn E1, nhưng trang trí đơn giản hơn do quá trình thay đổi về kiến trúc đền trong giai đoạn thế kỷ thứ VIII đến nửa sau thế kỷ IX, từ kiến trúc đền “mở” chuyển sang kiến trúc đền “đóng”.

Đền A10 được khai quật vào năm 1903 và 1904, thời điểm đó, tường phía Nam giáp với tháp A1 còn khá cao. Tuy nhiên, do chiến tranh và bị lãng quên suốt một thời gian dài, công trình đã xuống cấp nghiêm trọng.

 Linga-Yoni liền khối trong lòng hố thiêng đền A10

Kết quả khai quật tại Di tích Mỹ Sơn của các chuyên gia Pháp (EFEO) trong các năm 1903-1904 cho thấy, hầu hết trong lòng đền thờ đã bị xáo trộn do các cuộc săn lùng báu vật trước khi các chuyên gia tiếp cận. Tương tự, đền A10 cũng đã bị xáo trộn và sập xuống dưới đáy hố thiêng. Trong giai đoạn này, do kỹ thuật hạn chế nên không thể nâng Linga-Yoni to lớn này lên, đồng thời, khi tiến hành vệ sinh và khai quật dưới lòng hố, các mảnh đá chèn Linga-Yoni rất chặt nên việc đưa những khối đá còn lại của đài thờ lên khỏi hố là điều không thể thực hiện được.

Từ năm 2016-2021, Dự án trùng tu các nhóm tháp H, K và A tại DSVHTG Mỹ Sơn do Chính phủ Ấn Độ tài trợ trong chương trình Hợp tác bảo tồn giữa Việt Nam và Ấn Độ đã được triển khai tại Khu đền tháp Mỹ Sơn (từ đây gọi tắt Dự án), huy động nguồn nhân lực lớn gồm các chuyên gia Ấn Độ, Việt Nam cùng với 100 công nhân lành nghề. Đến nay, công tác bảo tồn, trùng tu đền A10, A11, A8 và tường bao đã sắp hoàn thành.

Theo kế hoạch, năm 2020 sẽ ưu tiên trùng tu trước các tháp A8, A11, A10 để rút kinh nghiệm cho toàn thể nhóm tháp A. Trong đó, đền tháp A10 có kết cấu, kỹ thuật tương tự đền tháp A1, được đánh giá là kiệt tác kiến trúc độc đáo nhất ở châu Á và của Mỹ Sơn. Việc ưu tiên trùng tu đền tháp A10 cũng sẽ là căn cứ thực tế để rút kinh nghiệm, đánh giá kết quả, quy trình, từ đó đưa ra phương án hiệu quả nhất cho tháp A1, A12, A13 trong giai đoạn tiếp theo. Tại đền tháp A10, sau khi trùng tu sẽ dựng lại các cột đá trang trí, sắp xếp các bệ thờ bên trong đền. Cùng với việc dựng lại 4 trụ phía trước cổng sẽ gia cố, trùng tu phần đế móng tháp A1 để du khách dễ hình dung sự uy nghiêm của đền tháp Mỹ Sơn.

Được biết, trong đợt trùng tu nhóm tháp K, H vào năm 2017, các chuyên gia Ấn Độ và Việt Nam đã phát hiện một con đường cổ và bờ tường dẫn chìm trong lòng đất. Suốt quá trình triển khai dự án đến nay đã phát hiện được hơn 275 hiện vật giá trị như hai tượng đá mình người, đầu sư tử, các chi tiết kiến trúc khác bằng vật liệu đất nung được chôn lấp dưới các chân tháp cổ, trong đó có những hiện vật đặc sắc của nền điêu khắc Chămpa, phục vụ công tác trưng bày và nghiên cứu lịch sử văn hóa Chăm. Giới chuyên gia xác định các hiện vật này có niên đại trùng với thời kỳ xây dựng tháp K, vào khoảng thế kỷ XI đến thế kỷ XII. 

 Sở VHTTDL tỉnh Quảng Nam đang xúc tiến lập hồ sơ đề nghị các cấp thẩm quyền công nhận Linga-Yoni liền khối vừa phát hiện tại Mỹ Sơn là bảo vật quốc gia. Nếu được công nhận thì đây sẽ là Bảo vật quốc gia thứ 2 tại Khu đền tháp Mỹ Sơn. Trước đó, năm 2015, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định công nhận tượng Mukhalinga ở Mỹ Sơn là bảo vật quốc gia. Việc phát hiện và công nhận những hiện vật này không những làm phong phú hơn giá trị của DSVHTG Mỹ Sơn, mà còn là nhân tố thu hút du khách trong và ngoài nước. Đây cũng là cơ hội để Khu đền tháp Mỹ Sơn xây dựng hình ảnh để phát triển du lịch bền vững.

(Ông PHAN VĂN CẨM, Giám đốc Ban Quản lý Di tích và Danh thắng tỉnh Quảng Nam)

 KHÁNH CHI

Print

Danh mục tin bài

«Tháng Ba 2024»
T2T3T4T5T6T7CN
26
27
28
29
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
19
2021222324
25262728293031
1234567

© BÁO VĂN HÓA ĐIỆN TỬ
Cơ quan chủ quản: Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch
Giấy phép Báo điện tử số: 422/GP-BTTTT cấp ngày 19.8.2016
Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa. Mọi hành động sử dụng nội dung đăng tải trên Báo điện tử Văn hóa tại địa chỉ www.baovanhoa.vn phải có sự đồng ý bằng văn bản của Báo điện tử Văn hóa.
Liên hệ quảng cáo: 024.8220036

Tổng Biên tập: NGUYỄN ANH VŨ

Phó tổng Biên tập: PHAN THANH NAM

Phó tổng Biên tập: NGUYỄN VĂN MƯỜI

Tòa soạn: 124 Nguyễn Du, Quận Hai Bà Trưng, Hà Nội

Điện thoại: 024.38220036 - FAX: 024.38229302

Email: baovanhoa@fpt.vn

Close 2024 Bản quyền thuộc về Báo Văn hóa
Back To Top