VHO - Với ông Hồ An Phong, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình, Tân Hóa hôm nay thật đặc biệt! Từ mô hình nhà nổi tránh lũ trở thành mô hình du lịch cộng đồng có một không hai. Đây là cách làm vừa bảo đảm an toàn dân sinh, vừa phục vụ trải nghiệm khác biệt của du khách. Người Tân Hóa đã biến cái bất lợi thành sinh kế vững bền trên con đường gắn bó, thích ứng với thiên nhiên, với làng quê mộc mạc, yên bình.

Tân Hóa được Tổ chức Du lịch thế giới (UNWTO) vinh danh là Làng du lịch tốt nhất năm 2023

Biến khó khăn thành lợi thế

Vào mùa mưa, thung lũng Tân Hóa (huyện Minh Hóa, tỉnh Quảng Bình) hứng trọn dòng nước cuồn cuộn đổ về từ thượng nguồn. Những lối thoát từ các hang động không đủ khiến cho vùng đất Tân Hóa như một ốc đảo ngập trong nước lũ và kéo dài nhiềungày liền. Với đặc thù như vậy nên từ xưa đến nay, người dân Tân Hóa đã quen với cuộc sống của những ngày mưa lũ, quen với cái khổ của những ngày ngập chìm trong dòng nước đục ngầu. Khi nước lũ rút đi, phù sa lắng lại, Tân Hóa được thiên nhiên ban tặng cho những nương ngô, đồi cỏ xanh rì ngay dưới chân những ngọn đồi nhấp nhô. Vây quanh làng Tân  Hoá còn có dòng Rào Nan uốn lượn và hệ thống hang động Tú Làn đẹp như truyện cổ tích.  

Trong câu chuyện kể ấm áp chân tình, ông Hồ An Phong, Phó Chủ  tịch UBND tỉnh Quảng Bình nhớ lại, “chúng tôi đã đến ngôi làng này từ 30 năm trước. Trong ký ức của mình,Tân Hóa vừa gần gũi thân thương, vừa xa xôi hẻo lánh, một thung lũng bao bọc bốn bề núi đá, những dãy giăng màn trùng điệp. Người  Tân Hóa lâu nay gắn bó với thiên nhiên, sống nhờ những bãi bồi và khai thác sản vật của những cánh rừng. Mùa mưa lũ, người dân dắt dìu nhau men theo vách núi sống qua ngày chờ nước rút.  

Tình cảnh đó khiến chúng tôi không khỏi lo âu, thấp thỏm khi mùa mưa bão đến. Cũng vì vậy mà Tân Hóa trở thành địa chỉ của những tấm lòng cảm thông, chia sẻ. Chúng tôi cũng lặp lại nhiều lần câu hỏi: Làm thế nào để bà con Tân Hóa có cuộc sống tốt hơn?”. Trong cái khó ló cái khôn, sau trận lũ lịch sử năm 2010, người dân xã Tân Hóa có sáng kiến làm bè phao bằng cách kết các thùng phuy nhựa lại, ban đầu chỉ để đồ đạc quý lên rồi lấy bạt che mưa. Trải qua thời gian, bà con  cải tiến bè lên thành nhà nổi, có mái,  vách thưng che mưa và buộc dây vào  bốn cọc định vị ở các góc nhà. Nước  dâng thì nhà nổi lên, cả gia đình sinh  hoạt trong nhà nổi khi đã có đủ lương  thực, thực phẩm cùng tài sản quý và  các thiết bị quan trọng khác. 

Và rồi mọi thứ ở Tân Hóa từng bước thay đổi từ khi có du lịch. Đó là năm  2014, tỉnh Quảng Bình cho phép Công  ty du lịch Chua me đất (Oxalis) tổ chức  tuyến du lịch chinh phục, khám phá hang độngTú Làn. Giờ đây, mảnh đất  Tân Hóa đã trở thành địa chỉ du lịch thân thiện, mến khách. Người dân Tân  Hóa đang từng ngày nỗ lực hồi sinh mảnh đất vùng “rốn lũ”. 

Làng du lịch tốt nhất năm 2023  do UNWTO vinh danh 

Ngày 18.10.2023, làng du lịch thích ứng thời tiết Tân Hóa đã được Tổ  chức Du lịch thế giới (UNWTO) vinh danh là Làng du lịch tốt nhất năm 2023 (Best Tourism Villages). Tân Hóa đang tự tin từng bước trở thành mô hình du lịch thích ứng thời tiết kiểu mẫu ở Việt Nam và là mô hình du lịch cộng đồng kiểu mẫu của khu vực và thế giới.  

Đến Tân Hóa, du khách không chỉ được ngắm cảnh đẹp hoang sơ, thanh bình của một làng quê mà còn được khám phá hệ thống hang động Tú Làn gồm 10 hang động khác nhau với hệ thống thạch nhũ đẹp lung linh, huyền  ảo, bơi qua những lòng suối trong lòng hang và chiêm ngưỡng vẻ đẹp lung linh, huyền ảo của thạch nhũ trong các các hang động, như hang  Ken, hang Chuột, hang Hung…  

Đến với Tân Hóa, du khách còn  được trải nghiệm ở các homestay và dùng bữa tối ngay tại nhà người dân địa phương. Sử dụng dịch vụ ăn tối tại  nhà dân không chỉ thưởng thức các món ăn truyền thống của địa phương mà còn là một trải nghiệm mang giá  trị văn hóa, trở thành kỷ niệm khó  quên trong chuyến đi của du khách. 

Cũng tại nơi đây, đầu năm 2016, đoàn làm phim đến từ kinh đô điện ảnh thế giới Hollywood đã thực hiện một số cảnh quay quan trọng cho bộ  phim bom tấn Kong: Skull Island. Trong năm 2018, đạo diễn Victor Vũ cũng đã chọn Tân Hóa cho các cảnh  quay của bộ phim Người bất tử. Theo nhiều chuyên gia, việc các đạo diễn và hãng phim nổi tiếng chọn Tân Hóa làm “phim trường” là món quà lớn để khách du lịch biết và tìm đến Tân Hóa ngày một nhiều hơn. Những du  khách đã đến Tân Hóa đều tỏ rõ sự  hài lòng và nhận xét: “Tân Hóa ở đời  thực còn đẹp hơn những cảnh quay trong phim bom tấn Kong: Skull Is land hay Người bất tử!”. 

Từ một làng quê quanh năm đối diện với khó nghèo, mưa lũ, chật vật mưu sinh dưới những lèn núi đá vôi, Tân Hóa đã trở thành điểm đến của du khách. Những người nông dân  quanh năm chỉ biết đến ruộng ngô, nuôi bò hay ngược ngàn khai thác gỗ, nay đã tham gia các khóa tập huấn,  đào tạo để trở thành đầu bếp, trợ lý  giám sát an toàn và nhân viên khuân  vác phục vụ khách du lịch trong các  tour khám phá Tú Làn.  

Giám đốc Sở Du lịch Quảng Bình Nguyễn Ngọc Quý cho biết, sẽ từng bước xây dựng làng du lịch Tân Hóa trở thành mô hình du lịch thích ứng thời  tiết kiểu mẫu ở Việt Nam và khu vực Đông Nam Á. Ngoài việc tạo lập các sản phẩm du lịch thích ứng với các điều kiện thời tiết thì đây cũng là mô hình liên kết  hiệu quả giữa doanh nghiệp và cộng  đồng. Doanh nghiệp hỗ trợ tiếp thị, kinh doanh trong khi cộng đồng tạo thêm giá trị bền vững để cùng nhau phát triển,  từng bước hoàn thiện và đa dạng hóa các dịch vụ tại Tân Hóa nhằm đáp ứng nhu cầu đa dạng của khách du lịch.

“Những cố gắng nỗ lực của Tân Hóa đã đạt được những thành quả bước đầu đáng ghi nhận. Nơi đây đã sáng tạo ra một loại hình du lịch mới - du lịch thích ứng thời tiết. Bạn hãy đến Tân Hóa, nơi hòa quyện giữa thiên nhiên và cộng đồng, nơi hiện hữu của tấm lòng, của sự sẻ chia thật hiếm có và khác biệt”. (Ông Hồ An Phong, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Bình)

THUỲ DƯƠNG