VHO - Sáng 19.2 (nhằm mồng 10 tháng Giêng năm Giáp Thìn), đình làng Túy Loan (xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, TP Đà Nẵng) chính thức khai hội nhân kỷ niệm 25 năm (1999 - 2024) đình làng được công nhận là Di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.

Hội làng Túy Loan có hai phần: Phần lễ với các hoạt động rước sắc phong, tế cổ truyền, dâng hương, dâng lễ vật tưởng nhớ 5 vị tiền hiền các tộc Đặng, Lâm, Nguyễn, Trần, Lê; cầu cho "quốc thái dân an", "mưa thuận gió hòa, mùa màng tươi tốt"; phần hội gồm các trò chơi dân gian, đua thuyền, hô bài chòi, hát hò khoan đối đáp, ẩm thực mỳ Quảng…

Phần lễ gồm rước sắc phong, tế cổ truyền, dâng hương, dâng lễ vật tưởng nhớ các vị tiền hiền 

Từ lâu, lễ hội đình làng Túy Loan đã trở thành một lễ hội truyền thống không thể thiếu của người dân xã Hòa Phong, đây cũng là cơ hội cho du khách ghé đến xã Hòa Phong trong thời gian này có thể tìm hiểu về văn hóa, phong tục, nếp sống của người dân nơi đây. Bằng lễ hội truyền thống này, người dân Hòa Vang đang nỗ lực góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa cha ông để lại.

Nghi thức thả chim bồ câu cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu cho người nông dân, ngư dân

Lễ hội được tổ chức nhằm bày tỏ lòng tôn kính các bậc tiền nhân đã có công khai hoang, mở đất, cầu mong một năm mưa thuận gió hòa giúp người dân được ấm no, sung túc, hạnh phúc, mùa màng bội thu. Được tổ chức thường niên, lễ hội đình làng Túy Loan đã tạo nên một sắc thái văn hóa rất riêng của dân làng trong việc góp phần gìn giữ, bảo vệ và phát huy bản sắc dân tộc. Không chỉ mang ý nghĩa giáo dục tinh thần nhớ về tổ tiên cội nguồn, hội làng còn thắt chặt tình đoàn kết hướng về quê hương.

Đình làng Túy Loan

Cũng chính từ lễ hội này, nhiều năm qua các thôn làng ngày càng thêm đoàn kết, duy trì và mở rộng nhiều hoạt động ý nghĩa và thiết thực góp phần an sinh xã hội cho địa phương, như cưu mang, đùm bọc gia đình có hoàn cảnh khó khăn, hỗ trợ kinh phí cho học sinh nghèo hiếu học.

Đình làng Túy Loan nằm vị trí thuận lợi, cách trung tâm thành phố khoảng 20km về phía Tây Nam, có cây đa, bến nước, sân đình, không bị ảnh hưởng quá trình đô thị hóa, nên lễ hội đình làng Túy Loan luôn mang sắc thái riêng mà ít nơi nào có được.

Theo sử liệu, làng cổ Túy Loan có hơn 500 tuổi, do các vị tiền hiền thời vua Lê Thánh Tôn nhận chiếu chỉ đi mở mang bờ cõi phương Nam. Đình làng được xây dựng vào năm Thành Thái thứ nhất (1889) hiện còn lưu giữ 25 sắc phong của triều Nguyễn và chỉ được làm lễ Rước sắc phong từ nhà thờ tộc Đặng Công (phái Nhì) về đình vào dịp lễ hội đầu năm.

Đua thuyền truyền thống

Theo tư liệu văn bia cho biết vào năm Mậu Tý niên hiệu Đồng Khánh (1888), nhân dân Túy Loan dưới sự chủ trì của vị Quảng Nam hải phòng phó sứ Đặng Văn đã xây dựng một ngôi đình bằng các loại gỗ quý, với quy mô lớn, gồm tòa chính điện, tiền đường, trước có bình phong, trụ biểu. Nhưng đến năm Canh Tý đời Thành Thái (1900), bị gió bão làm hư hại, nên nhân dân phải dựng lại ngôi đình mới phỏng theo quy mô, kiểu thức của ngôi đình cũ. Trải qua hơn 100 năm, đình Túy Loan đã được trùng tu, sửa chữa nhiều lần, tuy vậy vẫn giữ gìn được các yếu tố kiến trúc cơ bản ban đầu.

Lễ hội đình làng Túy Loan đã trở thành biểu trưng vững chắc tạo nên tình yêu quê hương, đất nước cho các thế hệ dân làng. Đến hẹn lại lên, cứ dịp sau Tết vào dịp lễ hội, tiếng trống đình làng Túy Loan  vang lên khai hội luôn mở đầu cho một năm mới tưng bừng, đoàn viên, là lúc để những người nông dân, ngư dân nhìn lại những ngày đã qua, cùng đoàn kết chung tay giữ gìn bản sắc văn hóa truyền thống, dân tộc, đồng thời nỗ lực hướng về tương lai, xây dựng cuộc sống nông thôn mới ấm no, giàu mạnh.

NGỌC HÀ